Trong phiên họp chiều 12/11, Quốc hội đã biểu quyết thông qua dự toán ngân sách nhà nước (NSNN) năm 2021 với 92,53% số phiếu tán thành.

Tại Nghị quyết, Quốc hội quyết nghị dự toán tổng số thu NSNN năm 2021 là 1.343.330 tỷ đồng. Tổng số chi NSNN là 1.687.000 tỷ đồng. Mức bội chi NSNN là 343.670 tỷ đồng, tương đương 4% GDP, trong đó bội chi ngân sách trung ương (NSTƯ) là 318.870 tỷ đồng (3,7%GDP), bội chi ngân sách địa phương (NSĐP) là 24.800 tỷ đồng (0,3% GDP). Tổng mức vay của NSNN là 608.569 tỷ đồng.

Huy động vay phù hợp tiến độ thu và dự kiến giải ngân

Cùng với dự toán 2021, Nghị quyết cũng điều chỉnh, bổ sung một số nội dung về dự toán NSNN năm 2020.

Cụ thể, tăng bội chi NSTƯ 133.500 tỷ đồng để bảo đảm dự toán chi đầu tư phát triển năm 2020. Đồng thời, giao Chính phủ phấn đấu tăng thu, triệt để tiết kiệm chi để giảm bội chi NSNN, thực hiện huy động vay bù đắp bội chi phù hợp với tiến độ thu và dự kiến giải ngân NSTƯ năm 2020.

Trong năm 2020, không thực hiện điều chỉnh mức lương cơ sở, lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội, trợ cấp hàng tháng và trợ cấp ưu đãi người có công với cách mạng. Tập trung nguồn lực để phòng, chống dịch Covid-19, khắc phục hậu quả thiên tai, thực hiện các chính sách an sinh xã hội đã ban hành, bảo đảm quốc phòng, an ninh và đối ngoại.

Trường hợp cân đối thu NSĐP giảm so với dự toán được cấp có thẩm quyền giao, các địa phương phải chủ động sử dụng các nguồn lực hợp pháp, bao gồm cả nguồn cải cách tiền lương còn dư đến hết năm 2020 để chi cho công tác phòng, chống dịch Covid-19, khắc phục hậu quả thiên tai, các chính sách an sinh xã hội đã được cấp có thẩm quyền ban hành; trường hợp còn hụt thu cân đối thì phải rà soát, cắt giảm các nhiệm vụ chi chưa cần thiết theo quy định của Luật Ngân sách nhà nước, Nghị quyết số 122/2020/QH14 của Quốc hội; đồng thời, địa phương được tính giảm nguồn cải cách tiền lương tương ứng 50% số hụt thu NSĐP.

Nghị quyết cũng bổ sung dự toán thu NSNN 533,647 tỷ đồng từ nguồn 70% lệ phí xuất nhập cảnh được phép để lại từ năm 2011 đến năm 2014 còn dư của Bộ Công an, đồng thời bổ sung dự toán chi đầu tư lĩnh vực an ninh và trật tự an toàn xã hội cho Bộ Công an để thực hiện các dự án đã được phê duyệt đầu tư 440,424 tỷ đồng từ nguồn 70% lệ phí xuất nhập cảnh được phép để lại từ năm 2011 đến năm 2014.

Bổ sung dự toán thu, chi NSTƯ 26.142,81 tỷ đồng từ nguồn Quỹ Hỗ trợ sắp xếp và Phát triển doanh nghiệp và nguồn tài chính hợp pháp khác theo Báo cáo số 36/BC-CP ngày 15/10/2020 của Chính phủ.

Đồng thời, tiếp tục chuyển nguồn 3.233,149 tỷ đồng kinh phí thực hiện chính sách phát triển thủy sản từ năm 2019 chuyển sang và sử dụng đến hết niên độ ngân sách năm 2021 để thực hiện mục tiêu hỗ trợ hoạt động đánh bắt thủy sản xa bờ kết hợp với việc bảo vệ chủ quyền biển đảo theo Nghị định số 67/2014/NĐ-CP ngày 7/7/2014 của Chính phủ về một số chính sách phát triển thủy sản.

Cho phép sử dụng 2.500 tỷ đồng trong Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020 để cấp bù chênh lệch lãi suất và phí quản lý đến ngày 31/12/2018 cho Ngân hàng phát triển Việt Nam.

Mức dự toán thu năm 2021 là phù hợp

Trước khi biểu quyết thông qua Nghị quyết, Quốc hội đã nghe Chủ nhiệm Uỷ ban Tài chính ngân sách Nguyễn Đức Hải trình bày báo cáo của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) tiếp thu, giải trình về tình hình NSNN năm 2020, dự toán NSNN năm 2021.

Về dự toán NSNN năm 2021, có ý kiến đại biểu Quốc hội cho rằng Chính phủ dự kiến xây dựng dự toán thu nội địa tăng 5,6% so với ước thực hiện năm 2020, là mức tăng tương đối thấp so với mức bình quân khoảng 10% của 3 năm gần đây.

Giải trình vấn đề này, UBTVQH cho biết dự toán thu nội địa năm 2021 (không bao gồm thu từ đất, xổ số kiến thiết, từ cổ phần hóa, thoái vốn Nhà nước, cổ tức, lợi nhuận sau thuế, chênh lệch thu, chi Ngân hàng nhà nước) là 882 nghìn tỷ đồng, tăng 5,6% so với ước thực hiện năm 2020. Nguyên nhân chủ yếu là do dự kiến hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp còn tiếp tục khó khăn. Bên cạnh đó, một số nguồn thu lớn từ các sản phẩm đã ổn định, khó tăng trưởng cao như than, ô tô, bia, thuốc lá, thủy điện, chế biến dầu khí,... Nếu loại trừ các nguồn thu ổn định này và các khoản thu đột biến phát sinh trong năm 2020 sang năm 2021 không còn thì các nguồn thu thuế, phí còn lại của năm 2021 đã dự kiến tăng 7,8% so với ước thực hiện năm 2020. Đây là mức tăng thu phù hợp trong bối cảnh dự báo tình hình kinh tế và sản xuất kinh doanh còn nhiều khó khăn. Vì vậy, UBTVQH xin Quốc hội chấp thuận mức dự toán thu nội địa năm 2021 như Chính phủ trình.

Bên cạnh đó, một số ý kiến đại biểu đề nghị Chính phủ tiếp tục rà soát, cơ cấu lại chi NSNN bảo đảm hợp lý, tiết kiệm, cắt, giảm những nhiệm vụ chi thường xuyên không cần thiết; không bố trí kinh phí mua sắm trang thiết bị đắt tiền, xe công; giảm mạnh chi cho khánh tiết, hội nghị, hội thảo, lễ hội, đi công tác nước ngoài...

Về vấn đề này, UBTVQH đánh giá, việc bố trí dự toán chi thường xuyên năm 2021 cho các bộ, cơ quan trung ương đã quán triệt yêu cầu triệt để tiết kiệm, gắn với tinh giản bộ máy, nâng cao chất lượng hiệu quả hoạt động và tự chủ tài chính của các đơn vị sự nghiệp công lập theo yêu cầu của Nghị quyết 18, 19-NQ/TW của Hội nghị Trung ương 6 khóa XII; cắt giảm tối đa kinh phí hội nghị, công tác phí trong và ngoài nước và các khoản chi chưa thật sự cần thiết; giảm tối đa các khoản chi hội nghị, hội thảo, công tác phí trong và ngoài nước so với dự toán năm 2020 (ngoại trừ các hoạt động ngoại giao cấp quốc gia,...).

Việc bố trí dự toán cho các đơn vị sự nghiệp công lập thực hiện theo nguyên tắc: NSNN không hỗ trợ các cơ sở đã tự chủ toàn bộ chi thường xuyên; đối với các cơ sở năm 2020 đã tự chủ một phần chi thường xuyên mức bố trí hỗ trợ năm 2021 trên cơ sở tiết kiệm chi bình quân thêm 5% so với dự toán năm 2020. Đồng thời, bố trí kinh phí cho các đơn vị có cơ chế tài chính đặc thù trên tinh thần triệt để tiết kiệm, giảm tối thiểu 15% so với dự toán chi năm 2020.

Theo đó, dự toán chi NSNN năm 2021 giảm khoảng 8.100 tỷ đồng so với dự toán năm 2020 (bao gồm: giảm dự toán chi từ NSNN cho các đơn vị có cơ chế tài chính đặc thù khoảng 4.830 tỷ đồng; giảm chi NSTƯ và NSĐP gắn với thực hiện các Nghị quyết 18, 19 của Trung ương khoảng 3.260 tỷ đồng).

Vì vậy, UBTVQH xin Quốc hội chấp thuận các biện pháp cơ cấu lại chi thường xuyên của NSNN năm 2021 như Chính phủ trình. Đồng thời, đề nghị Chính phủ tiếp tục rà soát, cơ cấu lại chi bảo đảm hợp lý, tiết kiệm, đúng quy định của pháp luật về NSNN.

Nguồn: Cổng TTĐT Bộ Tài chính

Tác giả: QH